Dom w krajobrazie – konkurs na projekt domu neutralnego klimatycznie, inspirowanego tradycyjną architekturą województwa mazowieckiego

Walory Pracy:

• Nawiązanie do tradycji budownictwa kurpiowskiego
• Wskazanie konkretnej lokalizacji działki
• Usytuowanie szczytem do drogi
• Zachowanie istniejącego drzewostanu i uzupełnienie go drzewami owocowymi
• Ogród kwiatowy i warzywny
• Wnętrze – rozwinięcie chaty jednoizbowej
• Twórcze wykorzystanie elementów zdobnictwa tradycyjnego – deskowanie, śparogi.
• Ciekawa koncepcja budowlano-materiałowa – ściany zewnętrzne jednowarstwowe z pionowymi lamelami drewnianymi z panelami przesuwnymi w tej samej konwencji.

Uwagi i zalecenia:

• Rozwinięcie i ilustracja wspomnianej w opisie możliwości adaptacji ogrzewanego garażu na strefę mieszkania nastolatka, osoby starszej (w tym z niepełnosprawnościami) lub wydzielonego mieszkania do wynajęcia.

Walory pracy:

• Dom parterowy, podzielony na części/strefy, zainspirowany olęderskimi budynkami mieszkalno-inwentarskimi;
• Drewniana elewacja nawiązująca w prosty ale wyrafinowany sposób do szalowanych ścian budynków tradycyjnych;
• Ciekawa interpretacja tradycyjnych elementów dekoracyjnych – w okiennicach, w deskowaniu elewacji, opierzeniu drzwi, w cokole i tarasach wykończonych płytami z gładkiego kamienia (nawiązanie do podmurówki z kamieni polnych);
• Minimalna ilość powierzchni utwardzonych nieprzepuszczalnych;
• Zagospodarowanie terenu z nawiązaniem do tradycyjnych rozwiązań: ogród warzywny, łąka kwietna, liczne nasadzenia drzew i krzewów, ogród deszczowy – jako nowoczesna interpretacja olęderskich stawów melioracyjnych;
• Rozwiązania chroniące przed nadmiernym przegrzewaniem domu – redukcja powierzchni okien, okiennice i cofnięcie dużych przeszkleń w głąb bryły;
• Nadanie nowoczesnym instalacjom tradycyjnej formy – wyrzut wentylacji w kształcie komina.

Uwagi i zalecenia:

• Urealnienie konstrukcji dachu, szczególnie w części dziennej.

Walory Pracy:

• Nawiązujący do tradycji układ pomieszczeń wokół trzonu
• Możliwość modyfikacji układu domu w zależności od zmieniających się potrzeb mieszkańców.
• Ciekawy i trafny dobór materiałów
• Nawiązanie do tradycyjnej architektury kurpiowskiej
• Proporcje i podziały nawiązujące do tradycyjnej formy
• Tradycyjne elementy – gzymsy, podmurówka, ganek
• Przesuwne żaluzje – jako współczesna forma okiennic nawiązująca do tradycji deskowania szczytów
• Układ pomieszczeń wokół centralnego trzonu
• Użycie naturalnych materiałów – słoma prasowana, drewno, cegła, wapienne tynki
• Drzewa owocowe, ogród warzywny, szklarnia, kompostownik
• Przemyślana i dobrze opisana koncepcja rozwiązań materiałowych i technicznych dla obniżenia śladu węglowego w cyklu życia budynku oraz zapewnienia komfortu użytkowania.

Uwagi i zalecenia:

• Do sprecyzowania koncepcja wentylacji grawitacyjnej, w tym z punktu widzenia redukcji śladu węglowego.

Walory:

• Oryginalne nawiązanie do tradycji jednorodzinnego budownictwa PRL;
• Dom koncepcyjnie związany z terenami przedmieść, obszarami zurbanizowanymi;
• Realistyczne potraktowanie krajobrazu kulturowego przedmieść;
• Prosta forma „domu – kostki”, z kopertowym dachem;
• Klarowny układ pomieszczeń, wysoka sień – jadalnia jako centralna przestrzeń domu;
• Sproszkowane szkło lub ceramika jako dodatek do tynku – oryginalne nawiązanie do m. in. „tradycji” zdobienia ścian stłuczką szklaną lub ceramiczną;
• Prostota rozwiązań budowlanych;
• Atrakcyjne zagospodarowanie terenu wokół domu – warzywnik, przedogródek, żywopłoty z dzikich gatunków roślin jadalnych, miejsce zabaw dla dzieci, kompostownik, zbiornik na wodę.

Uwagi i zalecenia:

• Przeanalizowanie i korekta wartości jednostkowych śladu węglowego wbudowanego i pochodzącego z fazy operacyjnej cyklu życia domu.

Walory:

• Współczesna w wyrazie interpretacja parterowego domu z dwuspadowym dachem;
• Detale nawiązujące do tradycji kurpiowskiej (wykończenie elewacji, zwłaszcza ścian szczytowych);
• Forma budynku sprzyjająca zastosowaniu drewnianej konstrukcji prefabrykowanej;
• Elementy ochrony domu przed przegrzaniem – pogrubienie ścian, głębokie glify okienne z jasnych materiałów o odpowiednich parametrach odbicia światła i emisyjności cieplnej.
• Zagospodarowanie terenu wokół domu – odpowiednio dobrane rodzaje nawierzchni utwardzonych,  trawniki łąkowe, miododajne rośliny, kompostownik, zbiornik deszczówki i zespół filtracyjny z roślinami jako część systemu filtracji szarej wody.

Na szczególną uwagę zasługuje analiza i wrażliwa reinterpretacja regionalnych elementów struktury domu – trzonu funkcjonalnego i kolejnych związanych z nim stref funkcjonalnych (brak korytarza). Frapujący jest bardzo współczesny, lapidarny wyraz wnętrza i dobór tekstur.

Walory Pracy:

• Formalne nawiązanie do dwutraktowego domu nadwiślańskiego z centralną sienią
• Dom parterowy z dwuspadowym dachem
• Duże przeszklenia z żaluzjami
• Drewniana elewacja (deskowanie), poszycie dachu – dachówka karpiówka
• Kuchnia jako centrum skupiające życie
• Swoboda przechodzenia między izbami
• Ogród warzywny i ziołowy, drzewa owocowe

Uwagi i zalecenia:

• Duże przeszklenia od strony południowej wymagają  zaprojektowania dodatkowej ochrony przed przegrzewaniem
• Korekta rozwiązań użytkowych i przestrzennych strefy wejścia, w tym zadaszenie.

Aktualizuje tradycyjne elementy, np.  poprzez zastosowanie mechanicznych korun. Starzenie się architektury i materiałów zostało uwzględnione w projekcie, tak samo jak starzenie się mieszkańców i wynikające z tego potrzeby zmian. Propozycja klimatycznej kontroli domu poprzez duży komin jest ciekawa, reinterpretuje tradycyjne rozwiązanie regionalne i została trafnie doprecyzowana podczas drugiego etapu konkursu. Jury docenia wymowność podania graficznego. Propozycja stanowi nowoczesny wzór o wysokim potencjale powielania co odpowiada na kluczową ambicje konkursu.

Walory Pracy:

• Formalne nawiązanie do domu kurpiowskiego
• Zwarta bryła domu o charakterystycznych proporcjach
• Prosty, dwuspadowy dach
• Rozmieszczenie pomieszczeń wokół trzonu (dookoła centralnego „komina”)
• Komin nawiązujący do śparogów
• Ramy okienne/okiennice ( kreatywne nawiązanie do tradycyjnej stolarki – „koruny” nad oknami)
• Deskowana elewacja
• Zintegrowanie z naturalnym otoczeniem oraz bezpośrednie wykorzystanie wody opadowej, obieg wody jest dydaktycznie uczytelniony
• Ciekawa koncepcja rozwiązań materiałowo instalacyjnych z aktywowanymi termicznie masywnymi ścianami i stropami trzonu.

Walory Pracy:

• Nawiązanie formalne do domu kurpiowskiego
• Dom drewniany, nakryty prostym dwuspadowym dachem z facjatami
• Ganek
• Okiennice w formie przesuwnych żaluzji
• Dziedziniec/podwórze ukształtowane między domem, garażem a szpalerem zieleni

Uwagi i zalecenia:

• Koszty prac budowlanych wysokie w stosunku do założeń konkursowych
• Wyraz architektoniczny neutralny, w ocenie sądu nawiązujący do głównego nurtu projektów katalogowych
• Wejście bez zadaszenia
• Propozycje kolorystyki żaluzji, detalu zwieńczenia facjatki w ocenie sądu nie związane z tradycją regionów, których dotyczy konkurs Brama garażowa i wybrane detale wymagają spójności i doprojektowania
• Podanie prawidłowych wartości śladu węglowego wbudowanego i związanego z fazą użytkowania.

Od ulicy, projektowany dom jest archetypalny (murek, dach, dwa okna i drzwi), natomiast od ogrodu jest ikonoklastyczny (ząbki, fotowoltaika i kalifornijskie przeszklenia). Od zewnątrz bogato zdobiona drewniana elewacja z polichromią, natomiast w środku ograniczona paleta surowych materiałów konstrukcyjnych. Proponowana organizacja rzutu wokół komino-jadalni jest nowoczesna w wyrazie graficznym, natomiast dość zachowawcza w podziale funkcji (np. wydzielenie kuchni umożliwia bardziej tradycjonalne użytkowanie). Projekt stanowi wkład w debatę na temat architektury w krajobrazie kulturowym, przypominając nam iż dziedzictwo nie jest nudne, gładkie i przewidywalne ale niczym wzory kurpiowskie, jest odważne, różnorodne i ekscentryczne.

Walory Pracy:

• Centralnie usytuowany komin
• Dwuspadowy, masywny dach
• Charakterystyczne proporcje domu
• Deskowana elewacja z detalami nawiązującymi do tradycyjnych (np. romby, romboidalne okienko)
• Intrygująca i dobrze opisana koncepcja rozwiązań materiałowych i instalacyjnych.
• Ciekawe podejście low-tech do kwestii budownictwa środowiskowo odpowiedzialnego.

Walory Pracy:

• Nawiązanie do tradycyjnego domu kurpiowskiego
• Uwspółcześniona wersja ganku z obszernym przedsionkiem
• Ozdobne detale nawiązujące do tradycyjnych zdobień (pasiak, ażurowe wycięcia – wycinanki)
• Nawiązanie do tradycyjnych elementów domu i zagospodarowania działki – podmurówka, ule, szklarnie.
• Zagospodarowanie działki – ogród kwiatowy, pasieka, ogród warzywny, pionowy warzywnik, szklarnia, zbiornik na deszczówkę, zieleń łąkowa.
• Ciekawa propozycja zastosowania selekcjonowanego drewna pochodzącego z rozbiórek jako deskowanie ścian zewnętrznych domu.

Uwagi i zalecenia:

• Uspójnienie opisu i rysunków detalu budowlanego
• Wątpliwości budzi rozwiązanie oświetlenia pokojów sypialnych w postaci okien dachowych, zarówno z punktu widzenia wygody użytkowania jak i możliwości kontaktu wzrokowego z ogrodem.