Konkurs architektoniczny na koncepcję adaptacji i modernizacji nowej siedziby Narodowego Archiwum Cyfrowego w Warszawie

Rozwiązania przestrzenne przedstawione przez autorów pracy charakteryzują się wysoką jakością i wskazują na dużą wrażliwość architektoniczną, co jest szczególnie wymagane przy adaptacji obiektów historycznych. Wnętrza charakteryzują się ascetyczną niemal powściągliwością, przez co mogą stanowić doskonałe tło kreatywnej aktywności użytkowników. W odniesieniu do zachowanej bryły budynku, elewacji i dachu, praca odznacza się rygorystyczną dyscypliną adaptacji bez ingerencji.

Trafnie została zasygnalizowana możliwość umieszczenia części urządzeń technicznych na terenie poza obrysem budynku, gdzie wskazano lokalizację zagłębienia terenu pod infrastrukturę HVAC. Podkreślić należy także jednorodność, konsekwencję i wysoką jakość opracowania pracy konkursowej.

Zalecenia i uwagi:

1. Sąd Konkursowy zaleca uzupełnienie komunikacji w budynku o drugą klatkę schodową
   z wyjściem na teren w śladzie drzwi istniejących w północnej części elewacji zachodniej oraz o windę do transportu materiałów archiwalnych.
2. Magazyn akcesji należy przesunąć w sąsiedztwo północnej klatki schodowej i windy do transportu archiwaliów. W miejsce magazynu akcesji należy przesunąć salę konferencyjną wraz z zapleczem.
3. Część pomieszczeń na poddaszu, określonych w pracy konkursowej jako pomieszczenia gospodarcze, należy przeznaczyć na funkcje biurowe, techniczne i magazynowe, rekompensując powierzchnie zajęte przez drugi ciąg komunikacji pionowej. 
4. W związku z powyższymi zmianami należy wprowadzić odpowiednie korekty dotyczące strefy technicznej obiektu.
5. Przy ustaleniu skorygowanego rozplanowania pomieszczeń należy równolegle opracować zmodyfikowany schemat dostępu do stref funkcjonalnych NAC.
6. Zagospodarowanie terenu NAC należy zaprojektować w sposób umożliwiający odpowiedni dostęp do wejścia w północnej części budynku. Zaleca się przeanalizowanie poszczególnych powiązań widokowych, szczególnie w reprezentacyjnej części terenu.

Autorzy nagrodzonej pracy dotarli m.in. do informacji o lokalizacji klatki schodowej na styku adaptowanego budynku i budynku Naczelnej Dyrekcji Archiwów Państwowych. Wprowadzili motyw kolorystycznej identyfikacji w barwach używanych przez NAC.

Zasadnie podali w wątpliwość zalecenia konserwatorskie w zakresie pokrycia dachowego, co wskazuje na zrozumienie zasad i wiedzę w zakresie pracy z obiektami historycznymi. Podkreślić należy wyważoną powściągliwość zastosowanych rozwiązań architektonicznych i trafny dobór materiałów.

Zaproponowane w nagrodzonej pracy wnętrza odpowiadają charakterowi funkcji poszczególnych stref obiektu, a co szczególnie ważne: widoczna jest uważność w kształtowaniu wnętrz do pracy. Trafnie została wykorzystana możliwość lokowania części urządzeń technicznych na terenie poza obrysem budynku. Wątpliwości jury wzbudziła decyzja zasłonięcia fragmentu ściany, uszkodzonego w przeszłości przy poszerzaniu wejścia, szklanym pawilonem przedsionka. Stąd zalecenie zmiany tego rozwiązania.

Zalecenia i uwagi:

1. Wejście od strony zachodniej należy rozwiązać bez szklanego elementu zewnętrznego.
2. Sąd Konkursowy zaleca uzupełnienie komunikacji w budynku o drugą klatkę schodową z wyjściem na teren w śladzie drzwi istniejących w północnej części elewacji zachodniej oraz o windę do transportu materiałów archiwalnych.
3. Magazyn akcesji należy przesunąć w sąsiedztwo północnej klatki schodowej i windy do transportu materiałów archiwalnych. Umożliwi to rozplanowanie pomieszczeń południowej części budynku tak, by sala konferencyjna (z wydzielonym pomieszczeniem zaplecza) korespondowała przestrzennie z czytelnią. 
4. Z uwagi na specyfikę pracy zespołu księgowości należy przeorganizować rozmieszczenie pomieszczeń na piętrach i poddaszu tak, by umożliwić bezpośrednią współpracę tego zespołu z zespołem dyrekcji.
5. Zespół pomieszczeń kancelarii tajnej i nadzoru należy przeorganizować według szczegółowych zaleceń Archiwów Państwowych.
6. Archiwum zakładowe należy przenieść na I lub II piętro.
7. W związku z powyższymi zmianami należy wprowadzić odpowiednie korekty dotyczące strefy technicznej obiektu.
8. Przy ustaleniu skorygowanego rozplanowania pomieszczeń należy równolegle opracować zmodyfikowany schemat dostępu do stref funkcjonalnych NAC.
9. Zagospodarowanie terenu NAC, w tym rozmieszczenie zaplanowanych na terenie urządzeń obsługi technicznej, należy zaprojektować w sposób umożliwiający odpowiedni dostęp do wejścia w północnej części budynku. Zlikwidowanie miejsca postojowego dla magazynu akcesji, zlokalizowanego w sąsiedztwie wejścia południowego, ułatwi reprezentacyjne zaprojektowanie strefy wejściowej terenu, wraz z ekspozycją wystaw plenerowych.
10. W związku ze zmianą identyfikacji wizualnej Archiwów Państwowych należy
    w kontakcie z Organizatorem ustalić wiodącą kolorystykę obiektu.

Zastrzeżenia musi budzić lokalizacja windy “na końcu” budynku w strefie o ograniczonej dostępności, w znacznej odległości od wejścia głównego. Błędna jest też lokalizacja śmietnika. Zaprezentowany dobór podstawowych materiałów wykończeniowych odpowiada charakterowi projektowanego obiektu. Na uwagę zasługuje konsekwentnie pokazany system udogodnień dla osób z niepełnosprawnościami.